Uzależnienie rzadko jest wyłącznie problemem z substancją lub zachowaniem. Znacznie częściej stanowi ono próbę poradzenia sobie z napięciem, bólem emocjonalnym, poczuciem pustki czy trudnością w regulacji uczuć. Alkohol, narkotyki, hazard, kompulsyjne jedzenie czy uzależnienia behawioralne stają się sposobem na chwilową ulgę – substytutem bezpieczeństwa, bliskości, kontroli. Z czasem jednak mechanizm radzenia sobie zamienia się w pułapkę, a odzyskanie wolności wymaga czegoś więcej niż detoks czy silna wola.
Właśnie w takich sytuacjach korzystne może okazać się podejście psychodynamiczne, a szczególnie terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP). To głęboka forma pracy psychoterapeutycznej, której celem jest dotarcie do przyczyn trudności, a nie tylko redukcja objawów. W połączeniu z klasycznymi elementami terapii uzależnień daje szansę na rzeczywistą i trwałą zmianę, nie zaś jedynie chwilowe utrzymanie abstynencji.
Dlaczego tradycyjne metody czasem nie wystarczają?
W leczeniu uzależnień przez lata dominowały modele oparte głównie na edukacji, pracy nad nawykami i kontroli zachowania. Te metody są ważne i często konieczne na początku drogi zdrowienia. Jednak dla wielu osób to za mało, by zapobiec nawrotom. Powód jest prosty: uzależnienie bywa zakorzenione w głębokich strukturach osobowości, doświadczeniach wczesnodziecięcych oraz w nieuświadomionych sposobach przeżywania siebie i relacji.
Ludzie niejednakowo radzą sobie z emocjami. Niektórzy od lat funkcjonują w intensywnym wewnętrznym napięciu, wrażliwości na odrzucenie, niepewności, poczuciu pustki. W takich przypadkach substancja lub zachowanie pełni funkcję „wewnętrznego regulatora” – daje chwilowe poczucie ukojenia, spójności, siły lub uspokojenia.
Kiedy terapia skupia się wyłącznie na eliminacji substancji, bez dotarcia do emocjonalnych przyczyn, pacjent nadal pozostaje z tą samą psychologiczną raną. W efekcie łatwo pojawia się nawrotowe myślenie, a w końcu powrót do dawnych strategii przetrwania.
Psychoterapia psychodynamiczna i uzależnień – na czym polega?
Psychoterapia psychodynamiczna zakłada, że nasze dzisiejsze reakcje, wybory i emocje są kształtowane przez doświadczenia, których często nawet nie pamiętamy świadomie. Może to być m.in.:
- dorastanie w otoczeniu braku emocjonalnego wsparcia,
- wychowanie w napięciu, krytyce lub chaosie,
- doświadczenia zaniedbania lub przeciwnie – presji i nierealnych oczekiwań,
- trudność w doświadczaniu i wyrażaniu uczuć,
- głęboko ukryte przekonanie „muszę radzić sobie sam”.
Uzależnienie w takim ujęciu bywa reakcją obronną – próbą chronienia kruchych części siebie przed bólem. Psychoterapia psychodynamiczna pozwala te mechanizmy dostrzec, zrozumieć i stopniowo zastąpić zdrowszymi sposobami radzenia sobie.
Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP) – kiedy relacja leczy
TFP to specjalistyczna forma terapii psychodynamicznej. Jej unikalnym elementem jest praca na relacji pacjent–terapeuta. W bezpiecznym środowisku terapia odsłania wzorce zachowań i emocji, które pacjent powtarza w życiu codziennym: oczekiwanie odrzucenia, lęk przed zależnością, impulsywność, idealizowanie i dewaluacja innych, poczucie bycia niezrozumianym.
Te same wzorce często stoją za uzależnieniem – alkohol czy inne substancje „wypełniają” brak bezpieczeństwa, redukują wstyd, łagodzą samotność, dają chwilowe poczucie sprawczości.
W pracy TFP:
- terapeuta ma aktywną rolę,
- pomaga pacjentowi zauważać i rozumieć nieświadome reakcje,
- wspiera w budowaniu bardziej dojrzałych sposobów przeżywania emocji,
- nie wzmacnia fałszywych przekonań, lecz pomaga je transformować.
Z czasem pacjent uczy się, jak funkcjonować bez uciekania w uzależniające zachowania, bo wewnętrzny świat staje się mniej zagrażający, a emocje możliwe do udźwignięcia.
Leczenie uzależnień – dlaczego psychodynamika działa?
W podejściu psychodynamicznym leczenie uzależnień (leczenie uzależnień Wrocław) nie zamyka się tylko na abstynencji – ono rozpoczyna się tam, gdzie pacjent zaczyna rozumieć, co leży u podstaw jego potrzeby sięgania po substancję. Dzięki temu:
- maleje ryzyko nawrotów,
- wzrasta zdolność do autorefleksji,
- poprawiają się relacje społeczne i rodzinne,
- zwiększa się poczucie sprawczości i stabilności emocjonalnej,
- pacjent stopniowo buduje zdrowe źródła ukojenia i wsparcia.
To nie jest szybka droga, ale jest to droga prowadząca do trwałej zmiany – nie tylko zachowania, lecz również sposobu przeżywania siebie i świata.
Komu może pomóc psychoterapia psychodynamiczna w leczeniu uzależnień?
To podejście jest szczególnie pomocne dla osób, które:
- wielokrotnie próbowały wyjść z uzależnienia, lecz doświadczały nawrotów,
- czują, że substancja jest reakcją na emocjonalny ból lub pustkę,
- mają doświadczenia trudnych relacji w dzieciństwie,
- zmagają się z silnymi wahaniami emocjonalnymi lub impulsywnością,
- odczuwają chroniczne napięcie, wstyd, poczucie samotności lub braku „ja”,
- zauważają problemy w relacjach – bliskości, zaufaniu, zależności,
- oprócz uzależnienia doświadczają objawów takich jak lęk, depresja, zaburzenia osobowości.
Terapia psychodynamiczna Wrocław w takim ujęciu nie jest próbą „odcięcia” od przeszłości – jest procesem odzyskiwania siebie, krok po kroku.
Dlaczego to właśnie relacja leczy?
Wiele osób uzależnionych w głębi duszy nie wierzy, że może być dla kogoś ważne bez „maski”, bez udowadniania czegokolwiek, bez perfekcji czy bez bycia silnym. Relacja terapeutyczna – stabilna, profesjonalna i oparta na granicach – staje się pierwszym miejscem, gdzie pacjent może doświadczyć:
- bycia widzianym i słyszanym,
- autentycznego kontaktu,
- bezpiecznego konfrontowania emocji,
- budowania zaufania bez idealizacji i bez zawodu,
- uczenia się bliskości bez lęku przed utratą.
To doświadczenie stopniowo przenosi się do świata poza gabinetem.
Psychoterapia psychodynamiczna Wrocław – praca, która przynosi trwałe efekty
W leczeniu uzależnień Wrocław coraz częściej korzysta z metod łączących klasyczne podejścia terapeutyczne z głęboką pracą nad osobowością. TFP jest jedną z nich – szczególnie wartościową, gdy uzależnienie towarzyszy zaburzeniom osobowości lub trudnościom emocjonalnym.
To proces wymagający regularności, odwagi i gotowości do konfrontacji z własnym światem wewnętrznym. Ale dla wielu osób jest to droga, która pozwala nie tylko przestać pić czy sięgać po substancję – lecz zacząć naprawdę żyć.
Gdzie rozpocząć terapię?
Jeżeli szukasz specjalistycznego wsparcia w obszarze terapii uzależnień Wrocław i psychoterapii psychodynamicznej, możesz umówić konsultację w gabinecie:
Psychoterapia psychodynamiczna i terapia uzależnień Wrocław
mgr Magdalena Wolikowska-Osowiecka
- Mińska 38,
Gabinet nr 214
54-610 Wrocław
tel. 600 308 875
Czasem pierwszy krok to po prostu rozmowa. Jeśli czujesz, że chcesz lepiej zrozumieć siebie, odzyskać sprawczość i zbudować życie bez przymusu sięgania po substancję, specjalistyczne wsparcie może być istotnym punktem zwrotnym. Warto dać sobie taką szansę.
