W tym wpisie chcielibyśmy wspomnieć o oświetleniu portretowym oraz jego rodzaju, zależnie od tego, z jakiego kierunku pada światło na twarz modela. Podkreślamy to bardzo mocna już na samym początku tego wpisu, ponieważ wokół oświetlenia portretowego, krąży bardzo wiele stereotypów, które nie są w większości przypadków zgodne z prawdą. Rodzaje oświetlenia, które dziś omówimy, są zależne od wzajemnej konfiguracji twarzy modela oraz światła. Nie są one związane z pozycją aparatu fotograficznego.
Oświetlenie Paramount (butterfly)
Pierwszy rodzaj oświetlenia portretowego to oświetlenie typu Paramount. W tym rodzaju oświetlenia światło znajduje się wprost przed modelem oraz ponad nim. Taki układ sprawia, że jest rozjaśniona górna część twarzy, przede wszystkim czoła oraz nosa. Kości policzkowe są uwydatnione oraz wyraźnie widać cień pod brodą modela i pod jego nosem. Ten ostatni cień, który posiada charakterystyczny kształt motyla, nawiązuje do odmiennej nazwy tego rodzaju oświetlenia, czyli butterfly (z angielskiego motyl). Jeżeli zależy Ci na złagodzeniu cieni światłem wypełniającym, to musisz umieścić je pod światłem priorytetowym, w taki sposób, żeby świeciło ona od dołu. Mamy tutaj na myśli tak zwaną muszelkę, czyli clamshell. Ten rodzaj oświetlenia portretowego czasami jest nazywany również clamshell. Wspominamy o tym tylko tak na marginesie, ponieważ nie jest to poprawna nazwa. Oświetlenie butterfly najczęściej stosowane jest w fotografii beauty. Praktycznie wszystkie zdjęcia portretowe, które możesz znaleźć w katalogach Oriflame lub Avon są oświetlane w ten sposób. Gdy model posiada twarz skierowaną w stronę aparatu fotograficznego, to żeby otrzymać oświetlenie Paramount, trzeba zawiesić światło kluczowe na statywie typu boom. Wtedy znajdzie się ono nad aparatem. Precyzyjnie w linii, która łączy modela z aparatem.
Oświetlenie typu loop, czyli pętla
Następny rodzaj oświetlenie to loop, czyli pętla. Powstaje ono wtedy, gdy przesuniesz światło odrobinę w bok w odniesieniu do twarzy modela. Jednak nadal światło utrzymuje się ponad jego głową. Przy takim ustawieniu nos modela rzuci na jego policzek oraz górną wargę mały cień w kształcie pętli. Właśnie dlatego to oświetlenie tak się nazywa. Jeżeli zależy Ci na tym, żeby skorzystać z oświetlenia wypełniającego, to powinieneś ustawić je po przeciwnej stronie modela. Jest to jeden z najczęściej stosowanych schematów oświetlenia portretowego. Jest on odpowiedni dla obu płci oraz dla każdego typu twarzy.
Oświetlenie rembrandtowskie
Gdy przesuniesz światło jeszcze bardziej do boku, w taki sposób, żeby świeciło mniej więcej pod kątem 45 stopni w odniesieniu do twarzy modela, to uzyskasz oświetlenie rembrandtowskie. W tym układzie oświetlona jest przede wszystkim jedna strona twarzy. Natomiast na drugiej znajduje się specyficzny trójkąt światła, który ma podstawę pod okiem. Od środka jest od zmniejszony przez cień rzucany przez noc. To bardzo intensywne, kontrastowe oświetlenie bardzo dobrze się sprawdza w przypadku męskich portretów. Żeby nie usuwać mocnego kontrastu, światła wypełniającego albo w ogóle się nie używa albo robi się to z bardzo dużym współczynnikiem kontrastu. Chodzi o to, żeby światło wypełniające świeciło mniej intensywnie niż główne.
Oświetlenie boczne
Ostatni rodzaj oświetlenia portretowego, które chcielibyśmy omówić to oświetlenie boczne. Jeżeli chcesz je uzyskać, to musisz ustawić światło kluczowe pod kątem 90 stopni do kierunku, w jakim patrzy Twój model. W przypadku takiego rodzaju oświetlenia, światło pada wyłącznie na jedną połowę twarzy modela. Natomiast druga jest całkowicie zacieniona. Gdy nie zastosujesz żadnego wypełnienia, to otrzymasz bardzo kontrastowy, wręcz teatralny efekt. Zależnie od mocy światła wypełniającego możesz taki efekt złagodzić. W najbardziej zaawansowanym stadium uzyskasz miękki i przyjemny portret.
Omówione powyżej cztery rodzaje oświetlenia portretowego, dzielą się w zależności od położenia światła kluczowego względem kierunku, w którym skierowana jest twarz modela.
